Cắt thận xong ăn gì? Chế độ dinh dưỡng cho người bệnh sau MỔ THẬN

Sau khi trải qua ca phẫu thuật cắt mổ thận, việc chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là chế độ dinh dưỡng, đóng vai trò quan trọng trong quá trình phục hồi. Vậy cắt thận xong ăn gì? Hãy cùng Bác sĩ Cao cấp Nguyễn Bá Hiệp giải đáp chi tiết trong bài viết dưới đây!

Mục lục

Mổ ghép thận

Ghép thận không phải là việc thay thế trực tiếp một quả thận cũ bằng quả thận mới vào đúng vị trí của thận đã mất. Thực tế, quá trình ghép thận sử dụng thận của người hiến tặng còn khỏe mạnh hoặc thận từ người đã chết não, đảm bảo thận được ghép có chức năng tương tự như thận tự nhiên của bệnh nhân.

Sau khi tiến hành phẫu thuật ghép thận, ngoài việc tuân thủ nghiêm ngặt các chỉ định điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, bệnh nhân cần thực hiện một chế độ dinh dưỡng khoa học và hợp lý. Chế độ ăn này không chỉ hỗ trợ duy trì chức năng thận ghép, mà còn giúp cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể, tăng cường sức đề kháng và tối ưu hóa quá trình phục hồi.

Mổ ghép thận là quá trình thay thế trực tiếp quả thận cũ bằng quả thận mới

Một số vấn đề về chế độ ăn của bệnh nhân sau phẫu thuật thận

Chế độ ăn kiêng cho bệnh nhân sau phẫu thuật thận

Vì chế độ dinh dưỡng có ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng duy trì chức năng thận ghép và kết quả điều trị của bệnh nhân. Do đó, sau khi ghép thận, bệnh nhân cần xây dựng chế độ ăn đặc biệt. Chế độ ăn hợp lý giúp người bệnh tối ưu hóa quá trình phục hồi và bảo vệ thận ghép tránh các biến chứng lâu dài.

Trong trường hợp bệnh nhân đang chạy thận nhân tạo trước khi ghép thận, việc tuân thủ chế độ ăn kiêng sau khi ghép thận thường sẽ dễ dàng hơn so với chế độ ăn kiêng trong quá trình lọc máu. Điều này là do thận ghép đã có thể phục hồi chức năng một phần, giúp giảm bớt các hạn chế về dinh dưỡng so với khi bệnh nhân phải phụ thuộc vào lọc máu.

Các loại thuốc sử dụng trong điều trị có ảnh hưởng đến chế độ ăn hay không?

Chế độ ăn uống sau khi mổ thận là vấn đề được nhiều bệnh nhân quan tâm, đặc biệt khi phải sử dụng các loại thuốc điều trị. Thuốc dùng để ngăn ngừa sự thải ghép thận có thể tác động đến chế độ dinh dưỡng của bệnh nhân. Việc tuân thủ chế độ ăn phù hợp là cần thiết để hỗ trợ việc duy trì chức năng thận ghép và tránh những biến chứng không mong muốn.

Một số thuốc chống thải ghép thận phổ biến có thể ảnh hưởng đến chế độ ăn uống bao gồm: tacrolimus (Prograf), azathioprine (Imuran), steroid (prednisone), cyclosporine (Sandimmune, Neoral, Gengraf), mycophenolate (CellCept), và sirolimus (Rapamune). Các loại thuốc này có thể thay đổi quá trình sinh lý trong cơ thể, từ đó tác động đến chế độ ăn.

Cụ thể, một số thuốc có thể làm tăng cảm giác thèm ăn, dẫn đến nguy cơ tăng cân. Chúng cũng có thể làm tăng mức cholesterol, kali, triglyceride, đường huyết và huyết áp. Ngoài ra, một số thuốc còn có thể làm giảm mức magie và các khoáng chất khác trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe chung. Do đó người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn chế độ ăn kiêng phù hợp với sự tương tác của thuốc và tình trạng sức khỏe cụ thể của mình.

Các loại thuốc sử dụng trong điều trị có thể có ảnh hưởng trực tiếp đến chế độ ăn

Tình trạng tăng cân ở bệnh nhân sau ghép thận

Sau khi ghép thận, một số bệnh nhân có thể trải qua hiện tượng ăn ngon miệng hơn. Do đó, người bệnh khó tránh khỏi tình trạng tăng cân không mong muốn. Tuy nhiên, để duy trì sức khỏe ổn định và hỗ trợ chức năng thận, việc kiểm soát chế độ ăn uống là rất quan trọng. Để ngăn ngừa tăng cân không kiểm soát, bệnh nhân cần chú ý đến khẩu phần ăn, kiểm soát cân nặng và mức đường huyết.

Người bệnh cần hạn chế tiêu thụ thực phẩm giàu calo, đặc biệt là loại thực phẩm béo, đồ ngọt, bánh ngọt và các món ăn chứa nhiều chất béo hoặc đường. Thay vào đó, bệnh nhân nên tập trung vào các loại thực phẩm dưới đây để kiểm soát lượng calo:

Thực phẩm giàu chất xơ, như rau xanh và trái cây.
Thịt nạc, thịt gia cầm bỏ da và cá.
Sản phẩm sữa ít béo, chẳng hạn như sữa tách béo.
Đồ uống không đường, như nước lọc, trà không đường, cà phê hoặc sữa không béo.

Trong trường hợp tăng cân không mong muốn, người bệnh cần tăng cường hoạt động thể chất và tuân thủ chế độ ăn kiêng ít calo hơn để cải thiện tình trạng.

Cholesterol và chất béo trung tính

Sau khi mổ ghép thận, nồng độ cholesterol và chất béo trung tính trong máu có thể tăng cao, trở thành yếu tố nguy cơ gây ra các bệnh lý tim mạch. Tuy nhiên, người bệnh có thể giảm thiểu những nguy cơ này thông qua việc tập luyện thể dục đều đặn và bổ sung thực phẩm lành mạnh như trái cây và rau xanh vào chế độ ăn hàng ngày.

Giảm cholesterol bằng cách tập thể dục đều đặn mỗi ngày

Thực phẩm giàu carbohydrate

Carbohydrate là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, được tạo thành từ đường và tinh bột. Tuy nhiên, khi sử dụng thuốc steroid, cơ thể có thể gặp khó khăn trong việc chuyển hóa carbohydrate, dẫn đến tăng lượng đường trong máu và nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường. Vì vậy, người bệnh cần kiểm soát chế độ ăn giàu carbohydrate để duy trì sức khỏe ổn định.

Chế độ ăn giảm muối

Sau ghép thận, đa số bệnh nhân cần duy trì chế độ ăn ít muối. Mức độ hạn chế có thể khác nhau tùy vào từng cá nhân. Một số loại thuốc, đặc biệt là steroid, có thể gây giữ nước và muối trong cơ thể, làm gia tăng nguy cơ sỏi thận và huyết áp cao.

Người bệnh cần kiểm soát huyết áp để bảo vệ sức khỏe thận sau ghép. Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn lượng natri phù hợp dựa trên tình trạng thực tế. Người bệnh nên tránh các thực phẩm giàu muối như:

Muối ăn và các gia vị chứa nhiều natri.
Các loại thịt chế biến như giăm bông, xúc xích, thịt xông khói.
Mì gói, cơm đóng gói, và các bữa ăn đông lạnh.
Đồ ăn nhẹ mặn như khoai tây chiên, bánh quy, và bỏng ngô.
Thực phẩm muối chua như dưa cải, dưa chua và ô liu.

Sau khi mổ cắt thận, người bệnh nên kiểm soát lượng muối nạp vào trong cơ thể

Bổ sung protein

Protein đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng và tái tạo mô cơ, giúp cơ thể phục hồi sau phẫu thuật cấy ghép. Ngay sau phẫu thuật, nhu cầu protein của bạn có thể cao hơn bình thường để hỗ trợ quá trình tái tạo mô bị phá hủy bởi liều cao steroid. Khi sức khỏe ổn định, bạn có thể giảm lượng protein về mức bình thường. Các nguồn protein lành mạnh bao gồm:

Thịt nạc, gà không da, cá.
Sữa, sữa chua, pho mát ít béo.
Trứng, bơ đậu phộng, và các loại đậu.

Bổ sung kali

Nếu chức năng thận sau cấy ghép ổn định, bạn có thể tiêu thụ lượng kali bình thường từ thực phẩm. Tuy nhiên, một số loại thuốc chống thải ghép có thể ảnh hưởng đến mức kali trong máu, làm tăng hoặc giảm nồng độ này. Nguồn thực phẩm giàu kali bao gồm:

Trái cây như chuối, cam.
Rau như cà chua và các sản phẩm từ cà chua (nước sốt, sốt mì Ý).
Khoai tây, sữa và sữa chua.

Bổ sung thực phẩm làm từ cà chua nếu lượng kali trong máu giảm

Bổ sung canxi và phốt pho

Nếu bạn đã có bệnh lý nền kéo dài trước đó, xương có thể bị suy yếu do thiếu hụt canxi và phốt pho. Sau cấy ghép, bác sĩ sẽ theo dõi tình trạng xương của người bệnh và tư vấn chế độ dinh dưỡng phù hợp. Mỗi ngày, người trưởng thành cần khoảng hai khẩu phần thực phẩm từ nhóm sữa, như:

Sữa ít béo, sữa chua, và pho mát.

Tuy nhiên, nếu bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng yêu cầu, bạn có thể cần bổ sung thêm canxi, phốt pho hoặc vitamin D. Lưu ý rằng không nên tự ý sử dụng thực phẩm bổ sung mà không có chỉ định, vì điều này có thể ảnh hưởng xấu đến kết quả cấy ghép.

Kiểm soát chế độ ăn uống sau cấy ghép thận

Sau cấy ghép thận, chế độ ăn uống vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe và bảo vệ thận mới. Việc duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục đều đặn sẽ giúp phòng ngừa các vấn đề như huyết áp cao, lượng đường trong máu tăng, thừa cân, và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

Bác sĩ Cao cấp Nguyễn Bá Hiệp sẽ hướng dẫn người bệnh xây dựng một chế độ ăn cân đối, bao gồm:

Giảm muối và tăng cường chất xơ.
Đa dạng các loại trái cây tươi và rau củ.
Thịt nạc, các sản phẩm sữa ít béo.
Ngũ cốc nguyên hạt và uống đủ nước mỗi ngày.

Ngoài ra, người bệnh cần chú ý tránh một số thực phẩm để giảm nguy cơ nhiễm trùng. Thuốc ức chế miễn dịch hoặc chống thải ghép được sử dụng sau cấy ghép giúp bảo vệ thận mới nhưng cũng làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến bạn dễ bị nhiễm khuẩn hơn.

Một số biện pháp an toàn khi ăn uống bao gồm:

Xử lý thực phẩm an toàn: Luôn rửa tay kỹ, đặc biệt sau khi tiếp xúc với thịt gà hoặc trứng sống.
Cẩn trọng khi ăn ngoài: Chọn nhà hàng uy tín và đảm bảo thực phẩm sạch.
Tránh thực phẩm có nguy cơ cao: Hạn chế ăn những món dễ chứa vi khuẩn gây nhiễm trùng, như thịt sống, hải sản sống, hoặc thực phẩm không được chế biến kỹ.

Thực hiện tốt những biện pháp trên sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe lâu dài sau cấy ghép.

Rửa tay sau khi tiếp xúc với thịt gà hoặc trứng sống

Lời kết

Hiểu rõ cắt thận xong ăn gì sẽ giúp bạn xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp, hỗ trợ cơ thể phục hồi nhanh chóng và duy trì sức khỏe ổn định. Hãy luôn tham khảo ý kiến bác sĩ để đảm bảo thực đơn hàng ngày đáp ứng tốt nhất nhu cầu cơ thể sau phẫu thuật. Để được tư vấn kỹ hơn, bạn liên hệ cho Bác sĩ Cao cấp Nguyễn Bá Hiệp qua Hotline 0903951953 – 0941263030!